Deyimler ve Atasözleri Konu Anlatımı

Deyimler ve Atasözleri Konu Anlatımı ile dil bilgisini geliştirin. Zengin içerikler, kolay anlaşılır rehberler.

Deyimler ve Atasözleri

Deyimler

Genellikle bir durumu zihinde somutlaştırmak için kullanılan en az iki sözcükten oluşan söz bekleridir. Genellikle mecaz anlam taşırlar.

Bardağı taşırmak: Sabrını tüketmek.

Can atmak: Bir şeyi yapmayı çok istemek.

Etekleri tutuşmak: Çok telaşlanmak.

Eli kulağında: Çok yakın bir zamanda olması beklenen

Göz boyamak: Bir işi yapamadığı halde yapar gibi görünmek.

Deyimlerin özellikleri

1. Deyimler en az iki sözcükten meydana gelir. Daha uzun olanları da vardır.

Göze batmak Yangına körükle gitmek

Gözünde tütmek Ağzındaki baklayı çıkarmak

2. Deyimler kalıplaşmış sözlerdir. Deyimlerdeki sözcüklerin yerleri değiştirilemez. Aynı anlama gelse bile yerine başka söz getirilemez.

Kafa tutmak” deyimi yerine “baş tutmak” diyemeyiz.

3. Deyimler mecaz bir anlatım taşırlar. Deyimlerin vermek istediği düşünceyi anlayabilmek için sözcüklerin sözlükteki anlamlarını değil söz grubunun kullanılış nedenini anlamamız gerekir.

Baltayı taşa vurmak Akıl danışmak

Ayak diremek

4. Deyimler tek bir sözcük gibi görev yaparlar. Deyimler hangi cümlede yer alırsa alsınlar aynı anlama gelirler.

5. Deyimleri oluşturan sözcükler genellikle ayrı yazılır.

Göz boyamak Balon uçurmak Dil dökmek

Atasözleri

Atalarımızın yaşam deneyimlerini düşünce ve anlayışlarını kuşaktan kuşağa taşıyan, öğüt veren, derin anlamlı kalıplaşmış sözlere atasözü denir.

Atasözlerinin Özellikleri

Atasözleri tüm toplumun ortak ürünüdür. Kim tarafından söylendiği belli değildir. Kalıplaşmış sözlerdir. Bir tek sözcüğü bile değiştirilemez.

Ağaç yaşken eğilir. atasözünün yerine

“Fidan yaşken bükülür.” diyemeyiz.

Atasözleri genellikle mecaz anlamlıdır. Yani atasözlerinde benzetmeli anlatım vardır.

Ayağını yorganına göre uzat. atasözünde;

Ayak: harcama, gider anlamındadır.

Yorgan: kazanç, gelir anlamındadır.

Uzatmak: gelirle gideri denkleştirmek anlamındadır.

Bazı atasözleri gerçek anlamlıdır.

Bugünün işini yarına bırakma.

Atasözlerinin çoğu tek bir yargı bildiren kısa cümledir. Ancak birden çok yargı bildiren uzunlukta atasözleri de vardır.

Söz gümüşse sükut altındır.

Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.